Cách Tính Bảo Hiểm Xã Hội 1 Lần Theo Quy Định Mới Nhất

Bảo hiểm xã hội một lần (BHXH 1 lần) là một trong những chế độ được nhiều người lao động rất quan tâm. Theo quy định người tham gia có quyền rút bảo hiểm xã hội một lần khi có đề nghị gửi cơ quan Bảo hiểm xã hội.

Cùng Lê Ánh Hr tìm hiểu về cách tính bảo hiểm xã hội một lần và các thủ tục quy trình nhận có liên quan.

1. Giới thiệu về bảo hiểm xã hội 1 lần (BHXH 1 lần)

Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? Theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, BHXH 1 lần là mức hỗ trợ nhằm bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.

Căn cứ quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và các quy định hướng dẫn liên quan thì bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của NLĐ khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Trong đó, bảo hiểm xã hội một lần là một trong các chế độ mà NLĐ sẽ được hưởng khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Quy định mới nhất về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Theo quy định của pháp luật về BHXH, người lao động thuộc đối tượng tham gia BHX bắt buộc mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc các trường hợp sau:

- Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

- Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;

- Người lao động ra nước ngoài để định cư;

- Người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

- Người lao động gồm: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí, khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP của Chính Phủ quy định  mức hưởng BHXH một lần đối với người tham gia BHXH bắt buộc được tính theo số năm đã đóng BHXH, cụ thể như sau:

- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;

- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

- Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

>>> Xem thêm: Khóa Học Bảo Hiểm Xã Hội Từ A - Z

2. Điều kiện để được hưởng BHXH 1 Lần

Căn cứ vào các quy định tại Điều 60 và Điều 77 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 cùng Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động sẽ được làm thủ tục lãnh tiền bảo hiểm xã hội 1 lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

(1) Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.

(2) Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

(3) Người ra nước ngoài để định cư.

(4) Người đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS và những bệnh khác theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

(5) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an phục vụ có thời hạn… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

(6) Người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.

(7) Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.

Có nên rút bảo hiểm xã hội 1 lần

BHXH là một trong những chính sách an sinh xã hội lâu dài và ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của người tham gia.

Việc nhận BHXH 1 lần và ra khỏi hệ thống BHXH là một thực trạng sẽ gây ra những ảnh hưởng trực tiếp lên quyền lợi của người lao động và mục tiêu, nỗ lực, sự quyết tâm của Chính phủ trong công cuộc đảm bảo an sinh xã hội cho toàn dân.

Dưới đây là một số lý do mà người lao động không nên nhận BHXH 1 lần:

- Gây đứt quãng thời gian đóng BHXH, mất đi cơ hội được hưởng lương hưu hoặc làm giảm số tiền lương hưu sẽ được hưởng sau này.

- Không được chi trả chi phí khám, chữa bệnh khi về già vì việc nhận BHXH 1 lần sẽ làm mất đi tính đảm bảo về điều kiện hưởng lương hưu nên cá nhân có thể phải tự tham gia bảo hiểm y tế.

- Không được hưởng trợ cấp mai táng và tử tuất khi đã chết.

- Nhận được số tiền BHXH 1 lần ít hơn số tiền đã đóng BHXH

Vì vậy, trừ trường hợp bất khả kháng, người tham gia nên cân nhắc việc nhận BHXH 1 lần để đảm bảo cuộc sống về sau. Bảo hiểm xã hội có công văn 932/BHXH-TT về việc không nên rút bảo hiểm xã hội một lần.

>>> Chi tiết Công văn số 932/BHXH-TT V/v truyền thông không nên nhận BHXH một lần XEM TẠI ĐÂY.

3. Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần

3.1. Công thức hướng dẫn cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần 

* Công thức tính BHXH 1 lần của người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Căn cứ: Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH

- Đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 01 năm trở lên:

- Đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 01 năm:

* Công thức tính BHXH 1 lần của người đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Căn cứ: Điều 6 Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH

- Đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 01 năm trở lên:

- Đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 01 năm:

(*) Trường hợp rút BHXH 1 lần do mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.

3.2. Cách tính số tiền hưởng BHXH 1 Lần

* Người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Người có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 01 năm trở lên được áp dụng công thức tính:

Trong đó:

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính như sau:

Hệ số trượt giá được ấn định theo từng năm, do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định. Năm 2023, hệ số trượt giá được áp dụng theo Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH như sau:

- Thời gian đóng BHXH tính hưởng BHXH một lần được tính theo năm. Trường hợp thời gian đóng lẻ tháng được xác định như sau:

+ Thời gian đóng có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng thì tính là ½ năm, lẻ từ 07 - 11 tháng thì tính là 01 năm.

+ Trường hợp thời gian đóng BHXH của giai đoạn trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

Người có thời gian đóng BHXH bắt buộc dưới 01 năm được áp dụng công thức tính:

Trong đó:

- Tổng các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH = Tiền lương tháng đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứng

- Tiền BHXH 1 lần tối đa = 2 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

* Người lao động đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Người có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 01 năm trở lên được áp dụng công thức tính:

Trong đó:

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính như sau:

Hệ số trượt giá được ấn định theo từng năm, do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định. Năm 2023, hệ số trượt giá được áp dụng theo Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH như sau:

- Thời gian đóng BHXH tính hưởng BHXH 1 lần được tính theo năm. Trường hợp thời gian đóng lẻ tháng được xác định như sau:

+ Thời gian đóng có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng thì tính là ½ năm, lẻ từ 07 - 11 tháng thì tính là 01 năm.

+ Trường hợp thời gian đóng BHXH của giai đoạn trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

- Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (áp dụng từ ngày 01/01/2018) được tính bằng tổng số tiền Nhà nước hỗ trợ của từng tháng đã đóng BHXH tự nguyện:

- (*) Trường hợp rút BHXH 1 lần do mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.

Người có thời gian đóng BHXH dưới 01 năm được áp dụng công thức tính:

Trong đó:

- Tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH = Thu nhập tháng chọn đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứng

- Tiền BHXH 1 lần tối đa = 2 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

>>> Xem thêm: 

• Cách Tính Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) Mới Nhất
• Bảo Hiểm Xã Hội Tự Nguyện - Mức Đóng, Quyền Lợi, Cách Tính
• Thủ Tục Điều Chỉnh Mức Đóng Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất Mà Nhà Quản Trị Nhân Sự Cần Biết

4. Thủ tục rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Cùng với cách tính bảo hiểm xã hội, người lao động có nhu cầu hưởng BHXH 1 lần cũng rất quan tâm đến nơi giải quyết thủ tục này.

4.1. Hồ sơ rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Theo hướng dẫn tại Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 và Quyết định 896/QĐ-BHXH năm 2021, cơ quan có thẩm quyền giải quyết chế độ BHXH 1 lần cho người lao động là cơ quan BHXH nơi người đó cư trú.

Do đó, người lao động có nhu cầu lĩnh tiền BHXH 1 lần cần đến cơ quan BHXH huyện/tỉnh nơi mình cư trú (thường trú hoặc tạm trú) để nộp hồ sơ và nhận tiền chế độ.

Hồ sơ giấy tờ mang theo gồm:

- Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.

- Bản chính Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần (Mẫu số 14-HSB).

- Người ra nước ngoài để định cư nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau:

• Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
• Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
• Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

- Người bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng nộp thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% trở lên của Hội đồng giám định y khoa.

- Trường hợp được thanh toán phí giám đinh y khoa thì nộp thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bảng kê các nội dung giám định.

- Bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp khu vực (Mẫu số 04B - HBQP) đối với người phục vụ trong Quân đội trước năm 2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mã sổ bảo hiểm xã hội không thể hiện đầy đủ.

4.2. Mẫu đơn xin rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Mẫu đơn xin rút bảo hiểm xã hội 1 lần DOWNLOAD TẠI ĐÂY.

4.3. Quy trình xin rút bảo hiểm xã hội một lần

Người lao động trực tiếp đến cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện nơi đang cư trú (nơi đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc nơi đăng ký tạm trú) để nộp hồ sơ. Khi đi NLĐ mang theo CMND/ Thẻ căn cước công dân, sổ hộ khẩu/sổ tạm trú để xuất trình.

(1) Trình tự giải quyết nhận BHXH một lần

Bước 1. Lập, nộp hồ sơ

NLĐ lập hồ sơ theo quy định và nộp cho cơ quan BHXH nơi cư trú.

Bước 2. Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.

Bước 3. Nhận kết quả

NLĐ nhận kết quả giải quyết, gồm: Quyết định về việc hưởng BHXH một lần; Bản quá trình đóng BHXH; Tiền trợ cấp.

(2) Cách thức thực hiện thủ tục nhận BHXH một lần

* Nộp hồ sơ: NLĐ nộp hồ sơ bằng một trong các hình thức sau:

+ Qua giao dịch điện tử: NLĐ đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện từ đến Cổng Thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua Tổ chức I-VAN (nếu đã đăng ký sử dụng dịch vụ I-VAN); trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang định dạng điện tử thì gửi toàn bộ hồ sơ giấy cho cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích;

+ Qua dịch vụ bưu chính công ích;

+ Trực tiếp tại cơ quan BHXH.

>>> Xem thêm: TOP 6 Phần Mềm Bảo Hiểm Xã Hội Hiện Nay

* Nhận kết quả: NLĐ nhận

- Hồ sơ giấy tờ liên quan: theo hình thức đã đăng ký (Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc qua giao dịch điện tử);

- Tiền trợ cấp:

+ Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc thông qua tài khoản cá nhân;

+ Trường hợp ủy quyền cho người khác lĩnh thay, thực hiện theo quy định tại thủ tục “ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” hoặc bản chính Hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật.

4.4. Thời gian nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Căn cứ Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 và Quyết định 896/QĐ-BHXH năm 2021, thời gian giải quyết chế độ BHXH 1 lần cho người lao động là tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHXH nhận được đủ hồ sơ hợp lệ.

Như vậy, nếu đã nộp đầy đủ hồ sơ cho cơ quan BHXH thì theo đúng quy định, sau tối đa 05 ngày làm việc, người lao động sẽ nhận được tiền BHXH 1 lần.

Theo khoản 4, điều 110, Luật BHXH 2014 quy định:

"4. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do."

+ Thời hạn nộp hồ sơ: là 30 ngày tính đến thời điểm NLĐ đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng BHXH 1 lần nộp hồ sơ quy định tại điều 109 nêu trên.

+ Thời hạn giải quyết hồ sơ: là 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.

5. Những lưu ý cần biết khi nhận BHXH 1 Lần

Căn cứ theo nội dung tại Danh mục thủ tục hành chính ban hành kèm theo Quyết định 222/QĐ-BHXH năm 2021 và Quy trình giải quyết hưởng BHXH một lần áp dụng thí điểm xác thực qua chữ ký số được tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động theo Quyết định 422/QĐ-TTg được ban hành kèm theo Quyết định 3612/QĐ-BHXH năm 2022.

Người được hưởng BHXH 1 lần khi thực hiện hồ sơ trực tuyến cần lưu ý như sau:

- Hồ sơ nộp qua giao dịch điện tử cần chuyển đổi từ định dạng giấy sang định dạng điện tử;

- Điều kiện để được rút tiền BHXH trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia bao gồm:

+ Đã được cấp sổ BHXH bản điện tử;

+ Có tài khoản trên Cổng dịch vụ công Quốc gia và chữ ký số tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động.

Lê Ánh HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học hành chính nhân sự online/offline, khóa học C&B, khóa học C&B chuyên sâu, khóa học bảo hiểm xã hội, khóa học thuế TNCN chuyên sâu ... và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.

Để biết thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0904.84.8855 để được tư vấn trực tiếp về các khoá học này.

Ngoài các khóa học hành chính nhân sự chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học xuất nhập khẩu online/offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: LÊ ÁNH HR - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ SỐ 1 VIỆT NAM